Het zou een beeld uit een film kunnen zijn: Louisa staat op een bank van het kerkhof, een pistolet met ham in de hand, terwijl de wind haar blonde haren bespeelt. Ze wijst naar de witte sterren voor haar, een kring van aandenken aan overleden ongeboren of pasgeboren baby’s.
Na de picknick gaan we de kring rond. ‘Kijk daar, die draaibloem! En hier een engeltje!’ roept Louisa verwonderd. Ik lees voor: ‘Jul’, ‘Estel’, ‘ons zoontje’, ‘ons meisje’, of ‘prutske’. ‘Flynn is ook een prutske want hij bijt in zijn giraf, maakt torens kapot, en gooit zijn boterhammen op de grond’, vertelt ze met een ‘grote-zussen-lach’. ‘Hier liggen ook grote zussen!’ roept ze. ‘Ja, zussen die niet weten dat ze later een broertje krijgen.’ Louisa knikt, ik weet niet of ze het begrijpt.
In het midden staan twee zware stoelen recht tegenover elkaar op een afstand van wel tien meter. ‘Waarom zijn die stoelen daar?’ vraagt ze. ‘Misschien komen mama’s, papa’s, oma’s, opa’s van de kindjes hier zitten?’ opper ik. ‘En in de nacht, komt er dan ook iemand?’ ‘Misschien een engel?’ Ik kijk haar aan. ‘Ja, die zorgt ervoor dat ze nog een beetje leven in de nacht, dat ze minder doder zijn’ , legt ze me uit. Ik krijg een krop in mijn keel …
‘En in de nacht, komt er dan ook iemand?’ ‘Misschien een engel?’
Sinds kort woon ik terug in de stad waar mijn ouders, mijn oudste dochter en haar twee kinderen wonen. Louisa (drie jaar en een half) en ik doorkruisen het stedelijk kerkhof om naar mijn appartement te gaan op woensdagmiddag. Op de terugweg, drie uur later, halen we haar eenjarig broertje, Flynn, van de crèche (vlakbij de begraafplaats) om dan naar haar thuis te gaan. In dat huis hebben mijn grootmoeder, mijn moeder en ik ooit gewoond.
Ik leg haar uit dat dode mensen in een kist liggen onder de grond, en dat daar bovenop een steen ligt; of soms een hele kapel: ‘Kijk, Bibi, een babykerk!’ Vorige week voelde ze spontaan aan de bloemen op de graven: uit steen, stof of plastiek. ‘Hier zijn arme mensen’, zegt Louisa op een zielig toontje, terwijl ze naar een zwarte bloempot wijst met blubberwater. ‘Waarom arme mensen?’ vraag ik. ‘Die hebben geen bloemen.’ ‘Nog een week en dan zullen de stenen vol staan met echte bloemen’, zeg ik enthousiast. ‘Waarom?’ vraagt ze indringend. ‘Binnenkort is het hier feest. Dan komen de mensen met bloemen naar het graf van hun opa of oma, of vriend.’ ‘Of naar hun baby’tje van in de buik!’ onderbreekt ze mij.
In mijn ‘araptement’ speelt Louisa met van alles tegelijk, omdat alles zo nieuw is. Ze huilt als ze naar huis moet. De eerste tien minuten – en die duren lang- lamenteert ze met dikke tranen: ‘Ik wil niet naar huis, ik wil niet naar huis, ik wil niet naar huis …’ Ik slaag er niet in haar te troosten, tot we de lichtende sterrenweide zien die haar klaagzang onmiddellijk dooft. Ik hervat het lezen van de namen op een vast ritme: ‘Floris, Esther, ons kindje, ons hartje …’ ‘Hier ook de namen zeggen, Bibi’, fluistert ze, wanneer we aan de graven van de ‘oude mensen’ komen. (Ik laat haar voorlopig geloven dat hier enkel senioren liggen.) ‘Ferdinand, Louise, Josephine, Jef, …’ Stilte. ‘Waarom zeg je nu niets meer, Bibi ?’ ‘Omdat hier geen voornamen staan, alleen familienamen.’ ‘Wil je die ook zeggen?’ ‘Familie De Neuve – Van Wayenberghe, familie Vandenoosten, …’ Het is alsof elke naam meebeweegt met de wind en het grind zachter aanvoelt bij elke stap.
Een uurtje later zitten grote zus en broer aan het hoofd van hun lange tafel tegenover elkaar. Louisa lacht naar Flynn en herhaalt met een gekke smoel nonsens-mantra’s ‘Joelajoelaopsakee, joelajoelaopsakaa, …!’ De ronde buik en blonde haren van mijn kleinzoontje schudden van het lachen … Even hoor ik de echo van mijn dochters, nu dertig jaar geleden.
Licht en tijdloos voert de wind me naar huis.
Tekst en foto © Brigitte Puissant
Lees ook de andere cursiefjes van Brigitte Puissant, alias Oma Bib op MagaZijn en op haar blog De dag danst!
Boeiend artikel? Help ons zin vinden en zin delen:
- klik hier en sluit je aan bij het MagaZijn van de zin!
- laat een reactie achter onder dit artikel
- deel dit artikel met je vrienden en familie
- stuur ons jouw eigen zingevend verhaal op info@magazijn.community
Dank je wel!
