‘Zelfs als kunst geen godsdienstige functie heeft, blijft ze erdoor beïnvloed’, zo lees je in de info-tekst bij de tentoonstelling in Z33, het huis voor actuele kunst in Hasselt. Dat vinden wij een intrigerende opmerking in een tijd waarin religie maar al te vaak tot niet meer dan folklore wordt herleid. En dus gaan we op ontdekking.
Het museum zelf is al een revelatie. Heldere ruimtes, uitnodigende wegwijzers, een vriendelijk onthaal. We laten de eerste kunstwerken tot ons komen.
Hoe kun je met woorden beschrijven wat je ziet en wat dat doet met je hoofd en je hart? Op de schilderijen van Cathy Wilkes bespeuren we wazige figuren die bijna opgelost zijn, maar toch onmiskenbaar menselijk. Is het een beeld van de toekomst? Ik moet me inhouden om ze niet aan te raken.
De figuren uit aluminium, roestvrij staal en katoen van Kira Freije doen je huiveren en naar adem snakken. Ze schreeuwen om mededogen, maar trappen je tegelijk terug in de banaliteit van een vrouw die om een vuurtje vraagt. Oude menselijke gebaren die in ieders lijf lijken te nestelen.
Na een halfuurtje krijgen we gezelschap van een vrouw. ‘Ik ben vandaag de vliegende gids’, zegt ze vrolijk. En ze vraagt of we misschien graag wat meer uitleg krijgen bij een of ander kunstwerk. Wij gaan er graag op in en zo krijgen we nog meer te horen over hoe een kunstwerk is gegroeid, wat de voorgeschiedenis is van de kunstenaar, bij welk oud, religieus kunstwerk een werk van nu soms aansluit. Wat een heerlijke formule, zo’n vliegende gids! Op deze tentoonstelling lijkt het wel een engel die even meegaat op onze weg.
Danh Vo, een Vietnamese bootvluchteling met christelijke roots die aanspoelde in Denemarken, verpakt oude, beschadigde christelijke kunstvoorwerpen in kisten van soep of melk. Een stuk van een retabel, een putti, een Christusbeeld. Zo brengt hij samen wat hij in zijn leven ontmoette. Er gaat een bevreemdende kracht van uit.
We zoeken en vinden de Mariafiguur in ‘Blue Madonna’s Material Cell’, een haast abstract schilderij van Justin Caguiat.
We kijken naar de video ‘The Modern Procession’ van Francis Alys en de ernst waarmee de processiegangers replica’s van kunstwerken uit het MoMa door New York dragen, onder begeleiding van een Peruaanse fanfare. Ook een beroemd museum is een soort bedevaartsoord.
Berlinde De Bruyckere maakte in het begin van de coronaperiode een engel uit onder andere was, dierlijk haar en textiel. Ze liet zich inspireren door een schilderij van Giorgione met een engel die de lijdende Christus troost en ondersteunt. Ook Berlinde De Bruyckeres engel ‘Sjemkel I’ biedt troost en bescherming.
Maar het langst blijven we dralen in de grote kamer met werk van Igshaan Adams. Op de vloer legde hij versleten linoleumvloeren uit huizen in de Cape Flats (Kaapstad, Zuid-Afrika), waar zwarte mensen en mensen van kleur tijdens de apartheid gedwongen moesten wonen. De vloeren zien er versleten uit en ademen tegelijk thuisgevoel als geweld en angst uit. We stappen er schroomvol en behoedzaam overheen. Aan de muur hangen twee handgeknoopte wandkleden: ‘Sterverligte paadje huis toe’. Een lichte, glinsterende weg trekt doorheen diepblauwe duisternis op elk van beide wandkleden. Ze symboliseren de geheime paadjes die de aparte buurten van Kaapstad met elkaar verbinden. Elke mens kan zijn eigen weg uitstippelen en baant zo ook de weg voor anderen na jou, zo lijkt de kunstenaar te zeggen.
‘Geloof gaat over onze relatie met het onbekende en onbevattelijke; over twijfel én overtuiging; over wat je niet kunt weten maar misschien wel kunt voelen. In die zin is geloof – net zoals kunst – een sprong in het onbekende’, zegt de infofolder nog.
Deze tentoonstelling helpt mensen om te raken aan hun binnenkant. Goede kunst doet dat altijd, maar hier wordt er echt op ingezet. We herinneren ons weer heel even hoe erg het was om tijdens corona zelfs geen troost te kunnen vinden in kunst, omdat de musea lang dicht waren.
Maar nu zijn ze open. En op deze tentoonstelling vind je het allemaal: troost en verleiding tot het onbekende, aardsheid en hemelse verrukking, eenzaamheid en verbondenheid. Springen in het onbekende is een onmisbare ervaring.
Tekst: Kolet Janssen
Een sprong in het onbekende – Curator Tim Roerig
Van 31.03 tot 25.08.24 in Z33, Hasselt
Alle info vind je hier!
Lees hier meer bijdragen van Kolet Janssen!
Boeiend artikel? Help ons zin vinden en zin delen:
- klik hier en sluit je aan bij het MagaZijn van de zin!
- laat een reactie achter onder dit artikel
- deel dit artikel met je vrienden en familie
- stuur ons jouw eigen zingevend verhaal op info@magazijn.community
