De cijfers blijven maar komen en zijn ontstellend: amper 5% van de werkenden ervaart zijn job als zinvol. 68 % heeft daar twijfels over, 29 % vindt zijn job zelfs zinloos. Dat laat zich voelen: de helft van de Vlamingen riskeert een burn-out. 30% geeft aan met stress van een onaanvaardbaar niveau te kampen. 350.000 werknemers zijn langdurig ziek. Schooldirecteurs, postbodes, verplegend personeel: ze geven allemaal aan op hun tandvlees te zitten.
We hebben meer, maar we willen ook steeds meer.
Wat mankeert ons? Vroeger werkten mensen veel langer en in miserabele omstandigheden. Nu werken we over het algemeen korter en comfortabeler en is de verloning beter. Toch staan we stijf van de stress. Dat heeft zeker te maken met de economische en maatschappelijke context. We hebben meer, maar we willen ook steeds meer. Hoewel er in de nieuwe generatie wat minder aandacht is voor materiële goederen, blijven onze eisen hoog.
De concurrentie van opkomende economieën maakt dat niets nog vanzelfsprekend lijkt. We moeten harder knokken om onze positie te behouden en steeds vaker hoor je dat we eerder zullen achteruit gaan dan vooruit. En zoals Luk Dewulf in zijn boek Stop burn-out zegt: Onze job speelt steeds meer de centrale rol in ons leven waardoor we daarin tegelijk heel veeleisend én kwetsbaar zijn.
Autonomie wordt hoog geprezen, maar de facto willen overheid en bedrijven je vooral meer doen werken in minder tijd.
De managementcultuur ligt in dit debat behoorlijk onder vuur. Journaliste en ervaringsdeskundige Ilse Ceulemans maakt gehakt van slecht management in haar boek Het Ministerie van Werkplezier, met als herkenbare ondertitel: Alles went, behalve slecht management. Autonomie wordt hoog geprezen, maar de facto willen overheid en bedrijven je vooral meer doen werken in minder tijd. Niks mis mee op zich, efficiëntie heeft ook zijn rechten, maar de vraag is of die methodes wel zo efficiënt zijn. Ieder kent verhalen over hoe ‘veranderingsprocessen’ binnen bedrijven leiden tot net minder efficiëntie. Zelf pleit ze voor een werkomgeving waarin kwetsbaarheid, integriteit, eigenzinnigheid en moed een plaats krijgen.
Zijn we concurrenten of voelen we ons met elkaar verbonden?
Met haar wijzen veel experts het (gebrek aan) management met de vinger. De manier van leidinggeven speelt inderdaad een cruciale rol in de manier waarop je je werk ervaart: voel je jezelf ernstig genomen, kun je je talenten en creativiteit kwijt? Een ander aspect dat daarmee samenhangt, is de sfeer op de werkvloer. Zijn we concurrenten of voelen we ons met elkaar verbonden?
In alle sectoren heerst ook een economiseringsgolf. Dat schept een dubbelzinnige sfeer. Enerzijds wordt veel getoeterd over ‘werkbaar’ werk, anderzijds stuurt men heel wat angstboodschappen de wereld in: onze welvaart staat onder druk, we moeten het met minder doen… Die angst maakt dat mensen over hun mogelijkheden gaan. En vooral schept het een negatieve sfeer. Luk Dewulf: Wij begrijpen dat regeringsleiders de verantwoordelijkheid dienen te nemen om de toekomst mogelijk te maken. Ze nemen daarin hun verantwoordelijkheid, maar tegelijk missen ze de kans om een positief toekomstproject te creëren.
Jongeren willen een betekenisvolle baan.
En dat is nu net wat vooral jongeren nodig hebben. Carrière maken hoeft voor hen niet meer per se. Ze willen een betekenisvolle baan. Veel liever willen ze maatschappelijk verantwoord ondernemen en een verschil maken. Dat zegt ook Nathalie Bekx, CEO van Trendhuis: Als je het gevoel hebt dat je maar aanvullend bent en geen accenten kunt leggen, dan is de kans op stress heel groot. Als bedrijven talentvolle jongeren willen blijven aantrekken, moeten ze daar volgens Bekx meer rekening mee houden: Je kan niet zomaar de oude recepten boven halen. En dat gaat niet van ‘wij doen niet aan kinderarbeid of vervuilen minder’, nee. Bedrijven moeten er een extra dimensie aan toevoegen. Ze moeten een verschil maken in de maatschappij.
Veel en lang werken, zo stellen de meeste specialisten, is op zich niet ongezond. Alles heeft te maken te hebben met de ‘beleving’ van je werk. Heb je er zin in? Of beter: vind je er zin in? Zingeving dus. Dat is waar we met MagaZijn naar op zoek gaan. Hoe kun je je werk zinvol beleven? En als je werk tegenvalt of zelfs niet zo zinvol lijkt, hoe kun je er dan zinvol mee omgaan? Wat kun je doen als het misgaat?
En tenslotte: zijn de ontstellende cijfers ook geen symptoom van een zingevingscrisis in onze samenleving, zowel langs de kant van de maatschappelijke eisen als langs de kant van ons eigen levensproject? Daarom wijdt MagaZijn deze maand haar dossier aan deze brandende kwestie. We gaan te rade bij experten en ervaringsdeskundigen. En we zoeken ook naar zingevingsankers in werk. Dat doen we door de grote religies te bevragen over hun visie op mens en werk.
Voor het boek Stop Burn-out krijgen jullie als MagaZijn-lezer uitzonderlijk 20% korting via LannooShop!
- Surf naar https://www.lannoo.be/nl/stop-burn-out,
- Stop het boek in je winkelmandje
- Tik daar de kortingscode ‘stop2017mz’ in.
Deze actie is geldig tot 30/04/2017, alleen via LannooShop. Op is op.
Tekst: Johan Van der Vloet
Foto © hln.be
Dit artikel word je gratis aangeboden door MagaZijn. Zin vinden en zin delen in deze complexe wereld, dat is de missie van MagaZijn! Ontdek dit unieke e-zine over zingeving gedurende 3 dagen helemaal gratis!
Waarom MagaZijn? De zinvraag is de moeilijkste die we op ons bord krijgen. We kunnen ze steeds minder vanuit instituten en systemen beantwoorden. We proberen zelf betekenis te geven aan de vele gebeurtenissen in ons leven. Deze betekenisgeving kan heel complex en bedreigend zijn. Daarom hebben we behoefte aan bronnen die ons inspireren tot zingeving. MagaZijn staat je in je zoektocht bij door je een hele waaier aan bronnen van zin aan te reiken. Wij zijn als een magazijn van zin en zijn waar voor ieder wat te vinden is: een plek waar je vrij kan zoeken naar wat jouw leven zin kan geven. Ons logo, een open doos als een ruimte met vele ingangen, verwijst naar de veelzijdige manier waarop we werken. Zo wordt MagaZijn ook een maatschappelijk project. We focussen op wat ons verbindt en wat we samen kunnen bijdragen aan de wereld. Realistisch en hoopvol.
