‘Populaire’ kwalen deze eeuw zijn stress, burn-outs en een gevoel dat het leven aan je voorbijgaat. We hebben het druk; of we onze job zinvol vinden, is niet eens relevant en we hebben de tijd niet om stil te staan bij de vraag of we gelukkig zijn. De burn-outs en depressies staan ons met open armen op te wachten. En toch zullen veel mensen als je vraagt naar het ultieme, meest basale doel van hun leven, antwoorden dat het gelukkig en gezond zijn is. Waar schuilt dat geluk dan in ons drukke leven? Waar kunnen we het gaan zoeken tussen al dat ‘moeten’ door? Er zijn drie sleutelwoorden die je kunt gebruiken als leidraad om het leven lichtjes anders in te richten, maar er zoveel meer uit te halen: ikigai, hygge en eenvoud.
Ikigai: de reden om ’s morgens uit je bed te komen
Over ikigai kon je in een eerder MagaZijn-artikel al lezen. Het is de reden om ’s morgens uit je bed te komen, de flow (het stromen) die je ervaart als je een bepaalde taak uitvoert. Een flow waarin je je verliest, waarin de wereld om je heen verdwijnt en waarin je alleen oog hebt voor het hier en nu. Het is niet enkel iets wat kunstenaars ervaren die urenlang opgaan in hun werk en pas stoppen als ze merken dat ze vergaan van de honger.
Ikigai is wat je het gevoel geeft een zinvol bestaan te leiden en zinvol werk te doen.
Ook ‘gewone’ mensen kunnen het ervaren. De tijd gaat toch veel sneller als je werkt aan iets waarover je gepassioneerd bent? En je komt toch veel gemakkelijker je bed uit wanneer je weet dat je aan die opdracht kunt werken in plaats van aan een vervelende taak? Die flow vinden, die ikigai, is wat de ouderen op Okinawa niet depressief in hun zetel laat tv-kijken, maar gezond en gelukkig naar buiten lokt. Het is wat je het gevoel geeft een zinvol bestaan te leiden en zinvol werk te doen.
Zorg vooral dat je niet leeft om te werken, maar dat je werkt om te leven.
Ook voor je werk is ikigai belangrijk: je spendeert erg veel van je kostbare wakkere uren aan je werk, dus kun je daarbuiten niet gelukkig zijn als je werk niet is wat het zou moeten zijn. Zorg dat je genoeg uitgedaagd wordt, maar niet te veel; zorg dat het geen sleur wordt, maar dat je er nog altijd door gedreven wordt; zorg dat je niet het gevoel hebt dat je 38 uren (of meer) van je week gewoon verspilt. Soms kun je de manier waarop je je werk uitoefent lichtjes veranderen om wel die flow te bereiken, soms is het zinvol om uit te kijken naar een andere job. Zorg vooral dat je niet leeft om te werken, maar dat je werkt om te leven.
Over ikigai kom je meer te weten in het boek van Francesc Miralles en Héctor García, Ikigai, Het Japanse geheim voor een lang en gelukkig leven, Boekerij, Amsterdam, 2016, 192 blz.
***
Hygge: meester worden in kleine geluksmomentjes
Een laagdrempeligere manier om algemeen gelukkiger te worden, is om kleine geluksmomentjes te injecteren in je leven. Niet het ‘verplichte’ ontspannen dat we vandaag ook kennen: drukke verjaardagsfeestjes, dure sauna’s, het verplichte sporten, exotische vakanties … Die dingen kunnen leuk zijn, maar vaak brengen ze nog een hoop extra stress met zich mee en zijn ze helemaal niet zo ontspannend als de maatschappij zegt dat ze (zouden moeten) zijn.
Een laagdrempeligere manier om algemeen gelukkiger te worden, is om kleine geluksmomentjes te injecteren in je leven
De Denen zijn de meesters van de kleine, échte geluksmomentjes. Zij kennen het concept hygge – uitgesproken als hugge met de ‘g’ van garçon – en het lijkt wel hun nationale trots. De donkere dagen en het soms koude en miezerige weer in Denemarken heeft ervoor gezorgd dat de Denen een manier zochten en vonden om dat deprimerende ‘buiten’ tegen te gaan en een warm, gezellig ‘binnen’ te creëren. Ze bakken broodjes, steken kaarsen aan, zorgen dat hun vrienden zich echt thuis voelen – en niet bang zijn om eens een glas te laten vallen – , zetten een zelfgebakken taart op tafel en creëren bewust gezellige geluksmomentjes.
We moeten niet altijd nuttig bezig zijn, soms ligt het geluk in zalig niets doen.
Terwijl wij vaak ‘per ongeluk’ zo’n moment creëren en het pas beseffen als we er middenin zitten of als het al voorbij is, maken zij echt tijd om alle negatieve dingen van zich af te schudden en lekker weg te zakken in pure ontspanning. Niet moeten ontspannen, maar mogen ontspannen. Het vraagt vaak weinig tot geen voorbereiding, is of kan goedkoop, houdt geen verplichtingen in en het laat je hart en je hoofd even echt tot rust komen. We moeten niet altijd nuttig bezig zijn, soms ligt het geluk in zalig niets doen.
Leren hyggelen doe je in het gezellige boek van Marie Søderberg Hygge, Het geheim van de Deense lifestyle, Boekerij, Amsterdam, 2016, 224 blz.
***
Eenvoud: beslissen wat echt wel en echt niet moet
Een derde element is eenvoud. Het klinkt simpel, maar het is waarschijnlijk de moeilijkste tip. Want iets doen, iets nieuws proberen: dat zijn we gewend. Iets niet doen of iets afleren: daarmee hebben we het vaak moeilijk. En dat is net waar eenvoud om draait: alles schrappen wat niet écht moet. Je leven eens kritisch onder de loep nemen en beslissen wat écht echt moet, en wat eigenlijk niet echt moet. Twee auto’s? Hebben we nodig. Ons huis? Hebben we nodig. De vakantie? Hebben we zeker nodig, hoe verder hoe beter.
Dat is net waar eenvoud om draait: alles schrappen wat niet écht moet.
Maar die twee auto’s geven ook heel wat papierwerk, kosten, stress in de file, enz. Een huis heb je inderdaad nodig, maar is het een huis waarvan je echt gelukkig wordt? Geeft het je stress omdat het groter is dan je je kunt veroorloven? Heb je verloren ruimtes binnen, maar geen tuin terwijl je eigenlijk wel graag tuiniert? En de ligging is misschien wel optimaal wat verbinding betreft, maar misschien is het voor jou eigenlijk belangrijker om tussen het groen te wonen? En die vakantie verdien je, maar zou je niet liever wat minder werken tijdens het jaar en dus minder stress opbouwen? Dan kun je misschien nog steeds een goedkopere maar even gezellige vakantie plannen.
Die vakantie verdien je, maar zou je niet liever wat minder werken tijdens het jaar en dus minder stress opbouwen?
We denken vaak dat we heel wat moeten, maar kinderen moeten geen drie hobby’s hebben. Ze mogen zich gerust eens vervelen en de kans krijgen om ook tot rust te komen. De nieuwste gadgets hebben is leuk, maar is meer tijd samen doorbrengen niet leuker? Van veel spullen denken we dat we ze nodig hebben, maar krijgen we ook geen stress door die enorme hoeveelheid spullen die zich in ons huis verzamelen en die we telkens weer moeten opruimen? Sta vanaf nu eens echt stil bij elke keuze die je maakt: kan het niet eenvoudiger? Zegt de maatschappij dat dit moet? Of vind ík dat dit moet? Of mag?
Kan het niet eenvoudiger? Zegt de maatschappij dat dit moet? Of vind ík dat dit moet? Of mag?
Ons geluk verschuilt zich, omdat we het geen plaats en geen tijd geven in ons drukke leven. Streven naar eenvoud, rust en ontspanning, samenzijn en passie, zet de deur open naar geluk. Verleg je prioriteiten, bepaal zelf wat jou gelukkig zou maken en laat je niet leiden door vastgeroeste ideeën zonder oorsprong. Je kunt wel degelijk kleiner gaan wonen, je hoeft niet op vakantie te gaan, je moet niet zoveel spullen hebben, je mag iets op de moeilijkere manier doen omdat je dat leuk vindt, je mag je levensstandaard verlagen om tijd te maken voor gelukkig zijn. Want wat wil jij bereiken in je leven? Gelukkig zijn met minder of gestresseerd zijn met meer?
Wat wil jij bereiken in je leven? Gelukkig zijn met minder of gestresseerd zijn met meer?
Een belangrijk aspect van eenvoud is minimaliseren. Het internet staat vol met tips en tricks, maar uiteindelijk ben jij de enige die de juiste keuzes in jouw leven kan maken.
Tekst: Hanne Vandenbroeck
Coverfoto © Paradijsvogels magazine
