Een minimalistische setting waarin drie niet-professionele acteurs samen een theaterprogramma rond stilte brengen: dat lijkt onmogelijk, maar toch slagen Cath Luyten, filosoof Jean Paul Van Bendegem en muzikant Jan Swerts daar wonderwel in. Bij zoveel kwetsbaarheid doet Silence, please! je zowel de adem inhouden als bij momenten schaterlachen. Het is meteen ook een stevige doordenker over je eigen manier van leven.
‘Het was niet gemakkelijk om onze draai te vinden,’ zegt regisseur Filip Standaert. Na de ‘Grote Levensvragen’ met Friedl’ Lesage en gasten is dit zijn tweede project met Jan Van Parijs. ‘Deze keer wilde ik er meer theaterelementen in. Ik probeer de personages met elkaar in gesprek te brengen en zich bloot te laten geven. Het thema stilte leent zich daar uitstekend toe. Het sobere decor past daar bij en legt meteen nog meer gewicht op Cath, Jean Paul en Jan.’
Het fragment over hoe het ruisen van de hartklep van cath’s ex-echtgenoot Frank Raes haar slaap verstoort, zoekt de rand van de transparantie op.
Zich bloot geven doen ze inderdaad. Aan het begin van de voorstelling leest Cath Luyten een brief voor die ze schrijft aan Jean Paul Van Bendegem op Stille Zaterdag op een eiland in de Balearen. Daarin gaat ze erg diep. Het fragment over hoe het ruisen van de hartklep van haar ex-echtgenoot Frank Raes haar slaap verstoort, zoekt de rand van de transparantie op. ‘Als de klep lawaai maakt, is ze een teken van leven, maar ze is ook het einde van een liefde.’ Je houdt even de adem in, net als bij het verhaal van muzikant Jan Swerts. Die spreekt heel open over zijn autisme, zijn afkeer van geluid en hoezeer dat zijn leven heeft bepaald. De passages over zijn zoontje die lijdt aan het syndroom van Gilles de la Tourette zijn hyperkwetsbaar.
Die diepe sérieux is niet de enige toon van de voorstelling. Jean Paul Van Bendegem ontpopt zich tot een geboren acteur en entertainer, die met zijn wiskundig-filosofische bespiegelingen de zaal platlegt. Heel grappig is ook dat je niet mag applaudisseren, maar het geluid moet maken van het klappen van één hand.
Dan is het tijd voor de gast, die per voorstelling wisselt. Wij zagen Dirk De Wachter die met zijn bekende oneliners en relativerende humor de zaak een stuk luchtiger maakt: hij blijkt zelf van stilte te houden die niet stil is (‘Jammer voor het thema van deze avond’). Toch ook een duidelijke boodschap: stilte is niet altijd aangenaam. Voor mensen met psychische aandoeningen is ze zelfs bedreigend. En stilte opzoeken tegen betaling maakt echt wel deel uit van de beschavingsziekten die de ‘psychiater des vaderlands’ (commentaar van Dirk De Wachter op deze introductie: ‘Ook in Nederland vinden ze mij tof’) in deze hedendaagse tijd ziet. Kunnen uitspreken waar je mee zit, is voor hem cruciaal.
Tot slot leest Jean Paul Van Bendegem een brief voor, geschreven op Hemelvaartsdag in Griekenland. Over de tijd als ‘tussen’ en hoe we onszelf graag als middelpunt zien maar wellicht niets zijn, tussen iets en niets. De spirituele atheïst tilt de voorstelling naar de zingevingsvraag. Wie zijn we en wat betekenen we? In de stilte worden we ons meer bewust van die vraag. En wat er ook voor of na zou zijn, in dit ‘tussen’ geven wij betekenis aan ons leven.
Silence, please! is een aangrijpende én humoristische voorstelling. Expressie ook van de nieuwe manier waarop we zin zoeken: bijzonder persoonlijk, met ons kwetsbare levensverhaal, in een complexloze dialoog met religieuze en filosofische bronnen. Must see!
Gezien op 20 februari in cc Het Bolwerk in Vilvoorde. Nog te zien in maart en april in Antwerpen, Turnhout, Ternat en Bilzen. Klik hier voor de speellijst: op 22 april is trouwens Delphine Boël te gast.
Tekst: Johan Van der Vloet
Coverfoto © Filip Standaert
Ook interessant voor jou:
- Regisseur van ‘Silence, please!‘ is, net als bij de Grote Levensvragen, Filip Standaert. MagaZijn maakte een portret van hem.
- MagaZijn maakte een dossier over de Grote Levensvragen!
- Jan Van Parijs kwam met het idee voor deze theatertournee over stilte. Lees hier het MagaZijn-interview met hem!
- Cath Luyten vertelt bij de Madammen van Radio 2 over deze theatertournee
- Lees hier de algemene voorstelling van de theatertournee Silence, please!
Boeiend artikel? Help ons zin te geven en te delen
- door lid te worden van MagaZijn: klik hier en sluit je aan bij het MagaZijn van de zin!
- door een reactie achter te laten onder dit artikel
- door dit artikel te delen met je vrienden en familie
Dank je wel!
