Zeven op tien: zoveel Vlamingen hebben behoefte aan stilte, ook digitaal. Toch hebben we het er lastig mee: bijna de helft van de Vlamingen is een kwartier na het ontwaken al online. Dat blijkt uit onderzoek dat deel uitmaakt van het theaterproject ‘Silence, Please!’ dat producer Jan Van Parijs maakte. Op de planken staan tv-presentatrice en reportagemaakster Cath Luyten, filosoof-wiskundige Jean Paul van Bendegem en componist-muzikant Jan Swerts. Elke voorstelling ontvangen ze een andere bekende gast.
‘De kwetsbaarheid van zovele mensen viel me telkens weer op. Voor mezelf kan ik daardoor meer relativeren en sta ik rustiger in het leven. Die kwetsbaarheid doet je kijken naar de belangrijkste waarden in het leven in plaats van de waan van de dag centraal te stellen.’ Dat zei Jan Van Parijs in een portet dat MagaZijn van hem maakte naar aanleiding van de Grote Levensvragen. Voor die theaterproductie trok hij met zijn remorque vol decorstukken op pad. ‘Een hels druk jaar, maar heel mooi,’ noemde hij het. Die ervaringen zette hem verder aan het denken. En kijk, zijn overwegingen resulteerden in een nieuwe theatertour: ‘Silence, Please!’. Vanaf deze maand gaat tv-persoonlijkheid Cath Luyten samen met wiskundige en filosoof Jean Paul Van Bendegem en componist-muzikant Jan Swerts op zoek naar wat stilte betekent in je leven.
Cath Luyten schreef eerder een boek over stilte. Daarin vraagt ze aan een reeks bekende en onbekende Vlamingen naar hun band met stilte. Jean Paul van Bendegem analyseert op zijn heel eigen wijze onze ambigue relatie tot het fenomeen onder het motto: ‘Stilte graag, ik hoor niets!’ Componist-muzikant Jan Swerts gaat op zijn beurt het gevecht aan met de ruis die ons omringt. Voor elke voorstelling wordt een bekende Vlaming uitgenodigd die zijn of haar visie op stilte in gesprek brengt met die vaste kern.
Onderzoek
Net als bij ‘De Grote Levensvragen’ hoort ook bij ‘Silence, Please!‘ een grootschalig onderzoek over stiltebeleving, het allereerste in Vlaanderen. Daaruit blijkt dat we stilte vooral nodig hebben om tot rust te komen en uit de drukte te stappen, om ons te concentreren en af te sluiten van de informatiestroom. Tegelijk ervaren we stilte snel als ongemakkelijk. Een goed derde van de mensen begint dan te piekeren of wordt somber.
We hebben stilte vooral nodig om tot rust te komen en uit de drukte te stappen, om ons te concentreren en af te sluiten van de informatiestroom.
Stilte is voor de ondervraagden overigens niet hetzelfde als de afwezigheid van geluid: 80% brengt ze in verband met natuurgeluiden. We zoeken de stilte niet allemaal actief op: slechts een kwart van de ondervraagden plant elke dag een stil moment in, een op de drie doet dat regelmatig. Dat kan het best bij een wandeling (net geen 70%), gevolgd door een boek lezen (50%) of in de tuin liggen (42%). Onze smartphone blijkt de grootste hindernis. Jan Van Parijs noemt het een grote contradictie: ‘Enerzijds schreeuwen de Vlamingen om stilte en rust, anderzijds kunnen ze het niet laten om hun smartphone te pakken.’
Meer dan de helft van de Vlamingen vraagt aan zijn stad of gemeente om meer stille plekken te creëren.
Het zal je niet verwonderen dat we klagen over een gebrek aan stilte in onze omgeving. Meer dan de helft vraagt aan zijn stad of gemeente om meer stille plekken te creëren. ‘Deze studie geeft stof voor beleidsbeslissingen,’ vindt Jan Van Parijs. Met name op het niveau van de landschapsarchitectuur, maar vooral voor onze geestelijke gezondheid en zingeving: ‘Stilte wordt een van de grote thema’s van de toekomst.’
‘Silence, Please!’ loopt vanaf januari tot april in verschillende culturele centra. Klik hier voor de speellijst!
Tekst: Johan Van der Vloet
Coverfoto © Filip Standaert
Ook interessant voor jou:
- De uitgebreide resultaten van het stilte-onderzoek vind je hier.
- Regisseur van ‘Silence, please!‘ is net als bij de Grote Levensvragen Filip Standaert. MagaZijn maakte een portret van hem. Lees het hier!
- MagaZijn maakte een dossier over de Grote Levensvragen: ontdek het hier!
Boeiend artikel? Help ons zin te geven en te delen door lid te worden van MagaZijn: klik hier en sluit je aan bij het MagaZijn van de zin!
